وزارت خانه های “علوم، تحقیقات و فناوری” و “بهداشت، درمان و آموزش پزشکی” از متولیان اصلی ارزشیابی کیفیت پژوهش در مراکز تحقیقاتی در ایران به شمار می روند. فرایند ارزشیابی فعالیتهای پژوهشی مراکز تحقیقات علوم پزشکی کشور توسط معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از سال 1379 در دستور کار قرار گرفت.
هدف از ارزشیابی کمی فعالیتهای پژوهشی مراکز تحقیقاتی، جمعآوری اطلاعات فعالیتهای پژوهشی مراکز تحقیقاتی است تا بر اساس آن زیرساخت مناسب جهت ارتقاء رتبه پژوهشی مراکز تحقیقاتی در نظام های رتبه بندی بین المللی فراهم گردد و سیاستهای اجرایی حسب نتایج حاصل از ارزشیابی تعریف شوند.
طی آخرین به روز رسانی انجام گرفته در سال 1394، هر ساله فعالیتهای پژوهشی مراکز تحقیقات علوم پزشکی که حداقل یک سال سابقه پژوهش داشته باشند، بر اساس شاخصهای تحقیقاتی ارزیابی می شوند. شاخص های پژوهشی در قالب های تولید دانش، ظرفیت سازی و تعریف طرحهای تحقیقاتی تعریف می شوند. تعداد مراکز ارزشیابی شده در سال 1394، 610 عدد بود که با توسعه نظام ارزشیابی تا سال، 1398به 773 رسید.
شش مبنا برای ارزشیابی ارزشیابی کیفیت پژوهش مراکز تحقیقاتی وجود دارد که عبارتند از؛ سابقه فعالیت مراکز تحقیقاتی (یک تا پنج سال و بیش از پنج سال)، نوع مرکز و جنس پژوهشی که انجام می دهند (بالینی و بیومدیکال) و ردیف بودجه این مراکز (که یا مستقل است یا از جایی تامین می شود). بر اساس نتیجه ارزشیابی سال 1398، تعداد مراکز پژوهشی عبارتست از:
مرکز تحقیقات فناوری بن یاخته به عنوان مرکز تحقیقاتی خصوصی (فاقد ردیف بودجه مستقل)، دارنده موافقت قطعی، فعال در حوزه بیومدیکال و با بیش از پنج سال سابقه مفتخر است که از سال 1398 زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی ایران و معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مورد ارزشیابی قرار بگیرد. حین ارزشیابی آیتم های مختلفی از جمله تعداد کل مقالات، خلاصه مقالات، کتاب، کیفیت مقالات (امتیاز Index Copernicus/IC یا Quartile: Q1، h-index ژورنال)، نرخ استنادات به مقالات و … در نظر گرفته می شود که در مجموع یک امتیاز به نام “نمره Z” به ارمغان می آورد که مبنای رتبه بندی است. منظور از Index Copernicus/IC سازمانی مبتنی بر وب است که در سال ۱۹۹۹ میلادی تأسیس شده است و دارای یک سیستم ارزیابی پژوهشگران می باشد. منظور از مجلات Q1 این است که مجله مورد نظر عضو ۲۵ درصد نخست یک دسته (Category) به شمار می رود. منظور از h-index یک مجله شاخصها و معیارهایی است که برای ارزیابی کیفیت مجلات به کار می رود که با استفاده از پایگاه دادههای SJR، Web of science، اسکپوس (Scopus) و گوگل اسکولار Google Scholar قابل محاسبه است.
بر اساس ارزشیابی انجام شده توسط معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در سال 1398، به واسطه نمره z محاسبه شده ( 0/55 )، مرکز تحقیقات فناوری بن یاخته در بین 231 مرکز تحقیقاتی حوزه بیومدیکال فاقد ردیف بودجه مستقل و با بیش از پنج سال فعالیت، رتبه 38 را کسب نمود.
در ارزشیابی سال 1399 شاخصی به نام امتیاز همکاری های بین المللی اضافه گردید و شاخص H پنج ساله (به جای شاخص H سالانه) مورد محاسبه قرار گرفت. در ضمن مراکز تحقیقات علوم پزشکی خصوصی به صورت یک دسته بندی جدا معرفی گردیدند. مرکز تحقیقات فناوری بن یاخته با احتساب نمره Z مبتنی بر ارزشیابی پنج ساله (2016 تا 2020) در بین 31 مرکز تحقیقاتی خصوصی، مفتخر به کسب رتبه نخست گردید.
منبع:
https://research.behdasht.gov.ir/ValuationCq